| ასტრასებრთა (რთულყვავილოვანთა) ოჯახში შედის. მრავალწლიანი, 30-150 სმ სიმაღლის, მარტივი ან დატოტვილი, მოკლე ბეწვით შებუსული, სწორმდგომღეროიანი ბალახია. სამად ან ხუთად გაყოფილი, ფრიად მოკლეყუნწიანი ფოთლები ღეროზე ერთიმეორის პირდაპირაა განლაგებული, რომელთა ლანცეტისებრი სეგმენტები ბოლოწვეტიანი და კიდეხერხკბილაა. 2-3 მმ სიგანისაა და 5 მმ სიგრძის მოვარდისფრო კალათა ყვავილები კენწრულ ფარისებრ ყვავილედადაა შეკრებილი. თითოეულ კალათში 5-6 ყვავილია, ყველა მათგანი ორსქესიანი და მილისებრია. ყვავის ივნისიდან დაწყებული სექტემბრამდე. გავრცელებულია როგორც დასავლეთ, ისე აღმოსავლეთ საქართველოში. დიდი რაოდენობით გვხვდება პირწმინდა ჭრის ტყეკაფებზე, ტყის მასივებში არსებულ ველობებზე, თხმელნარებში, ჭალის ტყეებში და, საერთოდ, ტენის მომთხოვნ ბალახსაფარიან, ნოყიერ ნიადაგებზე გავრცელებულ ტყეებში. ვარდკანაფას ღეროსა და ფოთლებს ხალხი ქსოვილების ლურჯად და შავად შესაღებად იყენებს. თესლი 25 პროცენტ ცხიმს შეიცავს. ხალხურ მედიცინაში ვარდკანაფა გამოიყენება როგორც ოფლ და შარდმდენი საშუალება, მასვე ხმარობენ კუჭაშლილობის, სიყვითლის, სურავანდის და ციებ-ცხელების დროს გამონახარშის სახით, რომლის მოსამზადებლადაც იყენებენ წყალს, ლუდს ან შრატს. ერთ მუჭა ბალახს 360 გრ სითხეს ასხამენ და ადუღებენ (დაახლოებით 10-15 წუთს) ნელ ცეცხლზე, წურავენ და სვამენ ორ სუფრის კოვზს ყოველ ორ საათში. შვედეთში ვარდკანაფას შრატზე ნახარში წყალმანკის საწინააღმდეგო კარგ საშუალებად ითვლება. ფარმაკოქიმიურად ეს ბალახი ჯერ კიდევ სუსტადაა შესწავლილი და კლინიკურადაც ნაკლებადაა გამოცდილი. |
