| ადამიანის ექინოკოკოზის გამომწვევია ლენტისებრი ჭია. ინფექციის წყაროს წარმოადგენს ექინოკოკით ინფიცირებული ძაღლი, რომელიც განავალთან ერთად გარემოში გამოყოფს კვერცხებს. კვერცხი დიდხანს ძლებს ძაღლის ბეწვზე, საოჯახო ნივთებზე, წყალში, საკვებში, ხილზე, მწვანილზე, ბალახზე, ნიადაგში. შუალედური მასპინძელი, გარდა ადამიანისა, შეიძლება იყოს შინაური ცხოველი. საჭმლის მომნელებელ ორგანოში დაბინძურებულ საკვებთან ერთად თავდაპირველად კვერცხი ხვდება, რომელიც ლიმფური სადინარისა და სისხლძარღვების გავლით ღვიძლში ან სხვა ორგანოში (ფილტვებში, თავის ტვინში, ძვალში) გადადის. აქ ყალიბდება სითხით სავსე ექინოკოკური ბუშტი (კისტა), რომელიც თანდათან იზრდება და მრავალშვილეულ ბუშტს წარმოქმნის. ექინოკოკური ბუშტის ზრდა ორგანიზმზე მექანიკურ, ტოქსიკურ და ალერგიულ ზემოქმედებას ახდენს და მის საპასუხო რეაქციას იწვევს. საინკუბაციო პერიოდი თვეობით, წლობით გრძელდება და ექინოკოკის ბუშტის ლოკალიზაციაზეა დამოკიდებული. თავის ტვინსა და ფილტვებში ლოკალიზაციის დროს კლინიკური ნიშნები უფრო ადრე ვლინდება. ღვიძლის ექინოკოკოზის საწყის ეტაპზე შეიმჩნევა სიმძიმისა და ტკივილის შეგრძნება მარჯვენა ფერდის ქვეშ, საერთო სისუსტე, ადვილად დაღლა, პერიოდულად - სუბფებრილური ტემპერატურა. ღვიძლი გადიდებულია, ზოგჯერ - საგრძნობლად. დაავადება თანდათან რთულდება. ხშირია კისტის დაჩირქება და გახეთქვა, რასაც პარაზიტების მთელ ორგანიზმში მიგრაცია მოჰყვება. ზოგჯერ კისტის კედელი სქელდება და მასში მოქცეული ექინოკოკები ინარჩუნებენ სიცოცხლის უნარს. შესაძლოა, ნაღვლის ბუშტზე ექინოკოკური ბუშტის ზეწოლის გამო სიყვითლე განვითარდეს. თუ კისტა ღვიძლის ზედაპირის ახლოს მდებარეობს, მუცელზე მცირე ზეწოლამაც კი შეიძლება მისი გახეთქვა გამოიწვიოს. მუცლის ღრუში ექინოკოკების მოთესვაზე მიუთითებს გამონაყარი და ქავილი. არ არის გამორიცხული უფრო რთული ალერგიული რეაქცია, მაგალითად, ანაფილაქსიური შოკი. ფილტვის ექინოკოკოზს საწყის ეტაპზე არავითარი კლინიკური გამოვლინება არ ახასიათებს. კისტის გადიდებისა და ირგვლივ მდებარე ქსოვილებზე ზეწოლის შემთხვევაში თავს იჩენს ტკივილი გულმკერდის არეში, ხველა და ქოშინი. დიდი ზომის კისტამ შესაძლოა გულმკერდს ფორმა შეუცვალოს. არცთუ იშვიათად ვითარდება პნევმონია და პლევრიტი. კისტა შეიძლება დაჩირქდეს და გასკდეს, ხოლო მისი შიგთავსი ბრონქში გადავიდეს. ამ დროს დიდი რაოდენობით ნახველი გამოიყოფა. არც ის არის გამორიცხული, პარაზიტი ჯანმრთელ ფილტვში მოხვდეს. ექინოკოკური ბუშტის პლევრის ღრუში გახეთქვას თან სდევს ტკივილი, ტემპერატურის მატება, ზოგჯერ - ანაფილაქსიური შოკი. ექინოკოკების მიერ თავის ტვინის დაზიანებას ავლენს თავის ტკივილი, თავბრუხვევა, ღებინება. ექინოკოკური ბუშტის ზრდის კვალდაკვალ ეს მოვლენები უფრო ინტენსიური ხდება. შესაძლოა, განვითარდეს დამბლა, პარეზი, ფსიქიკური დარღვევები, კრუნჩხვები. ანამნეზური მონაცემებისა და კლინიკური სიმპტომების საფუძველზე დიაგნოზის დასმა ადვილია, თუმცა მის დასაზუსტებლად ტარდება იმუნოლოგიური კვლევაც. ექინოკოკოზს უმთავრესად ქირურგიულად მკურნალობენ. |
