ქაცვი ხშირტოტებიანი ბუჩქოვანი მცენარეა ფშატისებრთა ოჯახიდან. სიმაღლით 1,5-3,5 მ, იშვიათად 10 მ-მდე სიმაღლის ხეა. მას ქართლში კატაფშატას, ჭყარტლას ეძახიან, კახეთში – ეშმაკის ფეხას, რაჭაში – ტუნირს, გურიაში – ყვავტყემალას. აქვს სუსტი, ზედაპირული, ზონრისებური ფუნჯა ფესვთა სისტემა, ეკლის დაბოლოებული ყლორტები. ფოთლები მორიგეობითია, მოკლე ყუნწებით, ხაზურ-ლანცეტა, სირგძით 2-8 სმ, სიგანით 0,5 სმ. კიდემთლიანი, ზემოდან მონაცრისფრო-მუქი მწვანე, ქვემოდან მოვერცხლისფრო-თეთრი, დაფარული თეთრი და რუხი ვარსკვლავისებრი ბუსუსებით. ყვავილები ორბინიანია, სწორი ხამისებური, უფურცლებო ყვავილსაფარით. ნაყოფი წვნიანი, პრიალა, ნარინჯისფერი, ყვითელი ან მოწითალოა, სფეროსებრი ფორმისაა, 1 სმ-მდე სიგრძის კურკით, სპეციფიკური გემოთი და არომატით. ყვავილობს აპრილ-მაისში, ფოთლების გაშლამდე ან მასთან ერთად. ნაყოფი მწიფდება აგვისტო-ოქტომბრის განმავლობაში. |