| დიოსკორეასებრთა ოჯახში შედის. ჩვენს წიფლნარებში და მუხნარებში, აგრეთვე სხვა ფორმაციის ტყეებში ფართოდ გავრცლებული მრავალწლიანი მხვიარა მცენარეა. მისი ტუბერის მსგავსად გამსხვილებული ფესვი, რომლის სიგრძე ზოგჯერ 1 მეტრსაც კი აღწევს, ნიადაგში საკმაოდ ღრმად მიდის, გარედან მუქი მოყავისფრო, ხოლო შიგნით მოთეთრო ფერისაა. ფესვის ყელიდან ჩვეულებრივ რამოდენიმე ღერო ამოდის, თითოეული მათგანის სიგრძე 4 მ-მდე აღწევს. გრძელყუნწიანი კიდემთლიანი ფოთლები ღეროზე მორიგეობითაა განლაგებული. რკალნერვიანი ფოთლის ფირფიტა კვერცხისებრია, ღრმა გულისმოყვანილობის ფუძითა და წვეტიანი ბოლოთი. მდედრობითი ყვავილები მოკლეყუნწიან მტევნებადაა თავმოყრილი ფოთლების იღლიებში. მამრობითი ყვავილების მტევნები ხშირად ფოთლს ყუნწზე გრძელია. სფერული ფორმის წითელი, კენკრა ნაყოფი 3-6 თესლიანია, ყვავის აპრილ-ივნისში. ძაღლის სატაცურის მიწისზედა და მიწისქვეშა ნაწილები შხამიანია. თავდაპირველად ქართული ხალხური მედიცინა იყენებდა მის ფესვებს რევმატიზმის სამკურნალოდ, როგორც გარეგან საშუალებას. ძაღლის სატაცურის ფესვი გამოიყენება ქართულ ხალხურ მედიცინაში და კავკასიის სხვა მხარეებში რევმატიზმისა და იშიასის სამკურნალოდ. კლინიკური დაკვირვებებით დადასტურებულია ძაღლის სატაცურის ნახარშის ეფექტურობა აღნიშნული დაავადებების მკურნალობისას. ძაღლის სატაცურის ჩვილ ყლორტებს ადუღებენ, წყალს რამდენიმეჯერ გადაწურავენ, შემდეგ კვლავ ახალ წყალში ნახარშს შეამზადებენ და საჭმელად იყენებენ, მაგრამ მისი დიდი რაოდენობით ჭამა კუჭაშლილობას იწვევს. ძლიერი ტოქსიკური თვისებების გამო, ძაღლის სატაცურის საკვებად გამოყენება დაუშვებლად უნდა მივიჩნიოთ. |
